TARİHİ YERLERİ

[center]TORTUM KALESİ : Tortum İlçesinin 20 Km batısında, bulunmaktadır. Evliya Çelebi kalenin MAMEROZ isminde Gürcü padişahı tarafından yapıldığını yazıyor. İbni Bibi Konya Selçuklularından Alaaddin Keykubat zamanında H.629 M.1282 tarihinde Gürcistan tarafından fethedilir ve civarındaki HAH ve NİHAH (Tortum) kaleleri Türklerin hakimiyeti altına girmiştir.Kale İranlılar tarafından büyük bir ilave yapılarak genişletilmiştir. İç ve dış kalenin Kuzey tarafından halen sağlamlığını korumaktadır. Kalenin kapıları yıkıldığı için kitabeleri yoktur. Kalenin kuzey eteğinde bahçelerin içinde bin hamam vardır. Soğukluğu, külhanı ve bir soyunma yeri ile iki halveti bulunan hamamın kubbesi yer yer çökmüştür.
KALE (ALTI) DİBİ : Tortumun Kuzey batısında 5 Km uzağında Kaledibi mahallesindedir. Bu kale Bizans hükümdarlarından KOMMENOS tarafından ilk inşaası yapılmıştır. Bu sebeplede bir ortaçağ eseri olarak kabul edilmektedir. Tortum vadisinden 100 metre uzanan bir tepe üzerindedir. Kalenin inşa edildiği tepeye çıkılması ve aşılması çok zordur şu anda iç kale ayaktadır. Ortaçağ da şehri kuşatan ve dere kenarı da inen birde sur olduğu tahmin edilmektedir. Kale coğrafi duruma tamamıyla uyularak inşa edilmiştir. İnşaat malzemeleri olarak Taş,Kireç,Harç ve sur duvarları da ağaç kuşaklar kullanılmıştır. 15 büyük burcu ile kulesiyle müdaafa edilmektedir.

BAĞBAŞI KİLİSESİ : Tortum'un Haho (Bağbaşı) Meryem Ana kilisesini, İspir, Bayburt bölgesi yerli İl beylerinden Aşkanos soyundan ve Bağnat hanedanından olup olup, Bizans sarayından KURO POZAT unvan'ını almış bulunan Büyük DAVİT (M.S 976-1001) tarihleri arasında yaptırılmıştır.Davit M.S 976'da Sakarya boyunda İstanbul.Kayseri de ( II.Bazilere karşı) ayaklanan ordu komutanının yenilmesine yardımcı olduğu için Kayzer tarafından kendisine minnet borcu olarak Aşkale de Murat ırmağı başında ki Ala dağına kadar Pasinler den Malazgirt' e kadar uzanan yerleri armağan etmiştir. Kilise gezilip görüldüğünde eski Roma Mimarisini izleri görülmektedir

ÖDÜK KALESİ : Tortum Serdarlı Belediyesine Bağlı Aşağı Katıklı Köyü sınırları içerisinde Milattan Önce Cenevizler tarafından yapılmış bir kaledir.

ÖŞVANK KİLİSESİ : Tortum sınırlarında bulunan bir kilisedir.